قرآن نگل کتاب بزرگی‌ست که با خط کوفی بر روی کاغذی ضخیم و قهوه ای رنگ نوشته شده و از آن جایی که به پوست آهو شباهت دارد بین مردم به همین نام شهرت یافته است. سبک و شیوه نگارش قرآن به قرن چهارم هجری تعلق دارد اما مردم روستا آن را به عثمان بن عفان، خلیفه سوم نسبت می دهند. این قرآن اکنون در مسجد روستا که در مسیر جاده مریوان و 60 کیلومتری سنندج (مرکز استان کردستان) قرار دارد نگه داری می شود و به شدت مورد احترام اهالی‌ست. بسیاری گردشگران خارجی به ویژه از عراق برای بازدید این قرآن به این روستا می آیند.
در همین زمینه آقای سید محسن علوی -مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی استان کردستان- از این کتاب آسمانی به عنوان یکی از قدیمی ترین قرآن های ایران نام می برد و در مورد مرمت این کتاب تاریخی و نفیس می گوید:
این قرآن در خارج از یک موزه نگهداری می‌شود و به نوعی محل آن در یک روستا است که نام آن "نگل" است و مردم این روستا به خاطر اعتقادات به این قرآن هرگز اجازه خروج این قرآن تاریخی و ارزشمند را نمی‌دادند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی استان کردستان این قرآن هزار ساله را چنین توصیف می کند:
این قرآن خطی برای اوایل قرون اسلامی و با نوعی خط کوفی ایرانی نوشته شده است.
آقای سید محسن علوی در مورد سرقت های این قرآن که آخرین آن در سال 1383 اتفاق افتاد و آسیب هایی که حین این سرقت ها به آن وارد شده است چنین می گوید:
بر اثر این سرقت‌ها و همچنین وضعیت نامناسب نگهداری، قرآن آسیب‌های بسیاری دید. جوهری که قرآن با آن نوشته شده است، ترکیبی از آهن در خود دارد؛ عاملی که در اثر برخورد با رطوبت، سوراخ های بسیاری را در صفحات مختلف قرآن ایجاد می کند. از طرفی نیز روستاییان مانع می‌شدند قرآن از روستا خارج و مرمت شود.
علوی ادامه داد:
بنابراین برای جلوگیری از آسیب بیشتر این قرآن تاریخی، با روستاییان مذاکره کردیم. یکی از مطرح‌ترین مرمت‌کاران به نام استاد "حمید ملکیان" با تیم مرمت خود از اواخر مرداد ماه در مسجد روستای "نگل" کارگاه مرمت برپا کردند و به صورت شبانه‌روزی کار مرمت قرآن صورت پذیرفت و در نهایت در روز دوشنبه 27 آذر مرمت این قرآن نفیس تاریخی پایان یافت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی استان کردستان در پایان صحبت های خود گفت:
در نظر داریم طی مراسمی از قرآن مرمت شده "نگل" با حضور مسوولان کشوری رونمایی به عمل آوریم.
