افزایش نگرانی ها از سرنوشت نمناک قلعه فلک ‌الافلاک

«یادگار ساسانیان فرو می ریزد. دژ شاپورخواست یا قلعه فلک الافلاک خرم آباد در حال فروریختن است. ترک ها هر ماه بیشتر می شوند و نم و رطوبت این بنا را احاطه کرده است.»

به نقل از ایسنا،‌ این جمله ها صحبت های دوست داران میراث فرهنگی استان لرستان برای جلوگیری از تخریب احتمالی قلعه فلک الافلاک است که این روزها بسیار به گوش می رسد. این صحبت ها بعد از ایزوگام سقف قلعه برای جلوگیری از بیرون زدن نم این بنای دوره ساسانی بر سر زبان ها افتاد و پویشی در فضای مجازی برای نجات قلعه فلک الافلاک ایجاد شد. این درخواست ها با این جمله «لطفا با انتشار این عکس صدای خرد شدن این بنای بی نظیر باستانی را به گوش مردم و مسوولان برسانید» و عکسی از این دژ در شبکه های مجازی دست به دست شد. آنها نسبت به وضعیت برج و ترک هایی که در حال گسترش هستند هشدار دادند و از مسوولان خواستند تا فکری به حال این قلعه کنند. 

میل‌گردهای بیرون‌زده و مرمت‌های نصفه نیمه، بلای جان فلک‌الافلاک‌اند

این دوست داران میراث فرهنگی استان لرستان از هفته پیش پویشی ملی با نام «پویش ملی حامیان فلک‌الافلاک» ایجاد و برخی از هنرمندان نیز از آن حمایت کردند. در این پویش فعالان میراث فرهنگی از رپیس جمهور در یک قالب پوستر چنین تقاضایی دارند: 

ما دوست داران میراث‌فرهنگیِ ایران از رییس جمهور تقاضا داریم علاوه‌ بر تخصیص اعتبار برای تعیین حریم قلعه باستانی فلک‌الافلاک، بودجه کافی برای مرمت و نگه‌داری این دژ منحصر به فرد نیز در نظر بگیرد. این میل‌گردهای بیرون‌زده و مرمت‌های نصفه و نیمه، بلای جان این بنا شده‌اند.

آنها برای رساندن درخواست‌شان به گوش مسوولان حتا رونوشتی از این پوستر را برای علی‌اصغر مونسان، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فرستادند.

از طرفی دیگر پس از انتشار این متن و پوستر، متن هایی با عنوان «یادگار ساسانیان فروریخت» نیز در فضای مجازی پخش شد. پویش حامیان فلک الافلاک اما خبر تخریب قلعه را تکذیب کرده و گفتند که آنها هرگز چنین چیزی را مطرح نساخته اند: 

 ما با اطلاعاتی که کارشناسان داده‌اند و بررسی روند ۱۶ ساله مرمت‌های غیراصولی، تخریب را در آینده ای نزدیک پیش‌بینی و قلعه را در مقابل زلزله بزرگ، ناایمن معرفی کرده‌ایم.

پس از انتشار این خبرها مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به موضوع تخریب قلعه فلک الافلاک واکنش نشان دادند و در جوابیه هایی چه از طریق رادیو چه از طریق رسانه های دیگر این قضیه را تکذیب کردند. 

فلک‌الافلاک در وضعیت مناسب و پایداری به سر می‌برد

فرهاد عزیزی، مدیر کل امور پایگاه های جهانی روز شنبه 12 آذر وضعیت این بنای تاریخی را پایدار و مناسب توصیف و اعلام کرد:  

با توجه به بررسی‌های تخصصی و کارشناسی شده، مشکل تازه‌ای برای این قلعه تاریخی رخ نداده و این بنای ارزشمند در وضعیت پایداری به سر می‌برد.

وی افزود:

قلعه تاریخی فلک‌الافلاک پیشتر با مشکلات زیادی مواجه بود که در چند سال اخیر با کمک‌ها و همکاری‌های مسوولان استان لرستان، اقدامات خوبی در این قلعه انجام شده که بخشی از این اقدامات اساسی و زیربنایی و بخشی دیگر اضطراری بوده است.

او در ادامه به اداره بخش های مختلف این قلعه پیش از این توسط نهادهای مختلف اشاره کرد و گفت: 

 پیش از این قلعه فلک‌الافلاک در تملک ارگان‌های مختلفی مانند ارتش، سپاه، دانشگاه و بخش خصوصی بود که به لحاظ مدیریتی وضعیت بسیار مبهمی داشت. خوشبختانه در این سال‌ها مردم به دلیل حساسیت ویژه‌ای که به این بنای تاریخی دارند، موضوعات مربوط به این قلعه را پیگیری کرده‌اند و به واسطه همین پیگیری‌ها، اتفاقات بسیار مناسبی رخ داده است، به طوری‌که زمینه آزادسازی بخشی از قلعه فراهم کرد.

عزیزی کارهایی که در چند سال اخیر برای استحکام و مرمت این بنا انجام شده است را برشمرد و بیان کرد: 

 اعتبارهای بسیار خوبی برای این اثر تاریخی در نظر گرفته شده که بخش زیادی از این اعتبارها به آزادسازی قلعه اختصاص یافته است. چون این اثر یکی از کاندیداهای ثبت جهانی است و یکی از اولویت‌های ثبت جهانی مدیریت یکپارچه به شمار می رود.

وی افزود:

خوشبختانه در بحث آزادسازی قلعه فلک الافلاک هم اکنون نتایج خوبی به دست آمده و بخش مربوط به ارتش کاملا آزادسازی شده است اما بخشی از آن همچنان در تملک سپاه است که با امضای تفاهم‌نامه‌ای میان استانداری و سپاه تا سال آینده قلعه فلک الافلاک به طور کامل آزادسازی می‌شود. 

مدیر کل امور پایگاه های جهانی از ساماندهی و حفاظت های کارشناسی شده در قلعه فلک الافلاک خبر داد و اشاره کرد: 

 ساماندهی محوطه قلعه فلک الافلاک و مرمت عمارت سربازخانه از جمله اقداماتِ انجام شده هستند. همچنین در سال ۸۴ طرح استحکام قلعه از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان صورت گرفته که جزو اقدامات اساسی به شمار می‌رود.

او در ادامه به کارهای اضطراری انجام شده بر روی بنا اشاره کرد و توضیحاتی در مورد ترک های روی دیوار ارایه داد: 

در یکی دو سال اخیر اقدامات اضطراری متعددی روی بنا انجام شده، اما با این وجود یک‌سری تَرک روی بدنه قلعه وجود دارد که بخشی از آنها به دلیل سنگینی و فشار سقف‌ها ایجاد شده‌اند. سال گذشته سبک‌سازی سقف انجام شد اما به طور قطع طرح استحکام بخشی که سال ۸۴ آغاز شده باید تداوم پیدا کند و اجرای بخش‌های باقی مانده به سرانجام برسد تا این طرح کامل شود.

عزیزی در ادامه تاکید کرد:‌ 

درحال حاضر امیدواریم کارهای تملک قلعه فلک‌الافلاک به سرعت انجام شود تا بتوانیم یک برنامه مدیریت جامع برای این اثر تاریخی تهیه کنیم تا هرچه سریع‌تر همه‌ مسایلی که در قلعه وجود دارد را مرتفع کنیم.  

نخستین هشدار توسط نماینده ولی فقیه در استان لرستان داده شد

پیش از ایجاد هر پویش یا اظهارنظری توسط دوست داران میراث فرهنگی، این نماینده ولی فقیه استان بود که در تاریخ 11 مهر 93 در خطبه های نماز جمعه خرم آباد این هشدار را مطرح و از بی توجهی نسبت به این بنای تاریخی گله کرد. 

حجت الاسلام سید احمد میرعمادی در آن زمان اعلام کرده بود: 

در حال حاضر شاهد هستیم که این قلعه تاریخی در حال تبدیل به تلی از خاک است. دیوار اطراف این بنا در حال رانش است، حیف است این اثر تاریخی که میراث تاریخی و فرهنگی مردم لرستان است نابود شود.

نماینده ولی فقیه استان لرستان و امام جمعه خرم آباد به آثار نم زدگی در دیوارهای قلعه تاریخی فلک افلاک اشاره کرد و گفت:‌ 

بایستی اقدامات جدی برای استحکام‌بخشی این بنای تاریخی صورت گیرد و همچنین به زیباسازی آن اهمیت داده شود. گردشگرانی که به لرستان سفر می‌کنند، اولین جایی که سراغ می‌گیرند قلعه فلک‌الافلاک است. از مسوولان و متولیان امر می‌خواهیم اقدامات جدی در این زمینه انجام دهند.

#اخبار روز گردشگری را در کارناوال دنبال کنید.