بهترین جاذبه های دیدنی ترابزون | گردش در سواحل دریای سیاه

مسجد ایا صوفیه که هم اکنون به عنوان موزه ای از معماری و هنر بیزانسی شناخته می شود، در قرن 13 و دوران قدرت امپراتوری ترابزون ساخت شد، اما بعدها با اشغال ترابزون توسط شاه محمد دوم، پادشاه وقت دولت عثمانی، کاربری ایا صوفیه از کلیسا به مسجد تغییر یافت. این تغییر کاربری بنا به روایات متعدد، در یکی از سال های 1461 یا 1584 صورت گرفته است.

ایا صوفیه در طول جنگ جهانی اول نیز مورد استفاده ی نیروهای روسی قرار گرفت و برای مدت کوتاهی به عنوان بیمارستانی برای رسیدگی به مجروحان جنگی بدل گشت. اما سپس دوباره شکل مسجد به خود گرفت و تا سال 1964 به فعالیت خود به عنوان یک موزه ادامه داد. در این سال نقاشی های دیواری ایا صوفیه که از آثار به جای مانده ی بیزانسی بودند، کشف و بررسی شدند.

ایا صوفیه 22 متر ارتفاع دارد و گنبد مرکزی آن یکی از مهم ترین ویژگی های ساختاری آن به شمار می رود.

ساعات بازدید:

خرداد تا اوایل شهریور (جون تا آگوست) از ساعت 09:00 الی 19:00

فروردین، اردیبهشت، اوایل شهریور و مهر (آپریل، می، سپتامبر و اکتبر) از ساعت 08:00 الی 18:00

 آبان تا اسفند (نوامبر تا مارچ) از ساعت 08:00 الی 17:00

مصطفی کمال پاشا، مشهور به آتاتورک، پس از شکل گیری جمهوری ترکیه، اقدام به سفر به شهرهای مختلف این کشور و بررسی امور و امکاناتشان کرد. هنگامی که به ترابزون رسید، در عمارتی کلاه فرنگی، متعلق به سال 1913 که در اختیار نهادهای خصوصی قرار داشت، اسکان داده شد. پس از اقامت دو روزه آتاتورک در این عمارت به همراه همسر و همراهانش، شهردار ترابزون این بنا را از مالکش خرید و تقدیم به اولین رئیس جمهور ترکیه کرد.

هم اکنون این ساختمان به موزه ای از وسائل شخصی، عکس ها و ابزار به جای مانده از آتاتورک تبدیل شده که در ورودی آن متن اولین سخنرانی این رئیس جمهور فقید در ترابزون، آویخته شده است. این خانه یکی از زیباترین بناهای شهر ترابزون و کشور ترکیه است که باید در سفرتان به این شهر از آن دیدن کنید.

گلبهار خاتون مادر سلطان سلیم اول، یکی از سلاطین حکومت عثمانی بود که مرگ مجال نداد تا به تخت نشستن پسرش را ببیند. پسرش سلیم، مسجدی با نام مادرش در سال 1514 بنا کرد، تا یاد و خاطره وی را زنده نگاه دارد. 

این مسجد هم اکنون در دل باغ زیبایی قرار دارد که مناسب برای گشت و گذار و پیاده روی است. همچنین خوب است بدانید مسجد گلبهار خاتون در جنوب غربی بازار ترابزون قرار گرفته و دسترسی ساده ای دارد. 

صومعه سوملا در ارتفاع 1200 متری از سطح دریا و برفراز دره آلتیندِرِه (Altindere) قرار دارد. در سال 386 میلادی ساخت این صومعه به دستور تئودوسیوس یکم، امپراتور روم، آغاز شد و در طول سالیان قسمت های مختلف سوملا تخریب و تعمیر شد تا سرانجام در قرن 13 میلادی، صومعه با ساخت و سازهای امپراتوری ترابزون، شکل کنونی را به خود گرفت. آخرین بازسازی صورت گرفته جهت حفظ و نگه داری این صومعه از سال 2015 تا 2018 به طول انجامید.

از دیرباز به دلیل وجود نشان مریم مقدس در این صومعه، آن را وقف این حضرت دانسته اند. دره آلتیندره و قناتی که مقابل صومعه قرار دارد فضایی خوشایند پیرامون سوملا ایجاد کرده است.

موزه باستان شناسی و قوم شناسی ترابزون، در ساختمان کوستاکی (Kostaki)، متعلق به یکی از شهردارهای ترابزون به همین نام است. این بنا در سال های آغازین قرن بیستم توسط یک معمار ناشناس ایتالیایی ساخته شد و بسیاری از لوازم به کار رفته در آن از ایتالیا به ترابزون فرستاده شدند. با ورشکست شدن کوستاکی، تمامی اموالش از جمله عمارت مذکور توسط دولت مصادره شدند. 

در بین سال های 1919 و 1923 و در خلال جنگ استقلال ترکیه، بنای مذکور به عنوان مرکز فرماندهی شهر ترابزون مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن کاربری های متفاوتی به خود گرفت تا سرانجام در سال 2001 تحت نام موزه ترابزون برای بازدید عمومی گشوده شد.

این موزه در حدود 3650 شی از دوران مختلف عصر برنزی، عصر هلنیستی، روم باستان و دوران بیزانسی را در خود جای داده است.

بازارهای سرپوشیده شاید تنها اماکنی باشند که مجموعه ای جذاب از جنبه های مختلف یک کشور را به نمایش می گذارند. خوراک و ادویه محلی، سوغات و صنایع دستی بیشترین اجناسی هستند که در این گونه بازارها به فروش می رسند و در بسیاری از موارد، ساختار بازار نیز از قدمتی تاریخی و ارزشمند برخوردار است، همچنین با حضور مردم محلی و فروشندگان، فرهنگ جامعه ی مقصد نیز قابل درک می باشد.

بازار ترابزون یکی از بازارهای سرپوشیده ی به جای مانده از عصر عثمانی است که طبق تحقیقات کارشناسان قدمتش به حدود قرن 16 میلادی باز می گردد. تک گنبد موجود در بازار و فضای جذاب آن، در کنار انحنای معماری عثمانی شرایطی دلچسب برای گشت و گذار، خرید، یا حتی نوشیدن استکانی چای، فراهم می کنند.

پارک زاگنوس در دره ای با همین نام قرار گرفته و طبیعتی دوست داشتنی دارد. درون این پارک وسیع، درختان، دریاچه و آبشاری به چشم می خورد که بر جذابیت زاگنوس می افزاید.کافه ها و رستوران های درون و اطراف پارک انواع خوراکی های محلی ترکیه را به فروش می رسانند و برای خوشمزه گردی می توانید روی آن ها حساب کنید. 

بد نیست بدانید دره زاگنوس با دیوارهای بیزانسی احاطه شده و در یکی از اضلاع آن پلی تاریخی وجود دارد که سبب شده فضای پارک بسیار تاثیر گذار باشد. 

بزتپه که با نام کوه مینتریون هم شناخته می شود، از جاذبه های طبیعی و دیدنی شهر ترابزون است. بزتپه به فاصله 3 کیلومتر در جنوب شرق ترابزون قرار گرفته و از سمت شرق، دره دِییرمَندِره (Değirmendere) را پوشش داده است.

این تپه علاوه بر بعد طبیعی و گردشگری، از حیث مذهبی نیز اهمیت فراوانی دارد. زیرا که در اطرافش چندین مسجد و کلیسا قرار دارند و همچنین 4 چشمه مقدس در آن سر از زمین برون آورده اند. برفراز بز تپه می توانید نمایی کامل از شهر را زیر پاهایتان شاهد باشید، چای بنوشید و از طبیعت لذت ببرید.

دیوارهای دفاعی شهر ترابزون، هرچند کارکرد یک قلعه را ندارند، اما به دلیل شکل ظاهریشان در میان عموم گاهی با نام قلعه شناخته می شوند. برخی از کارشناسان قدمت این دیواره های دفاعی را تا 2000 سال پیش از میلاد تخمین می زنند و بر این باورند که وظیفه ی آن ها حفاظت از شهر قدیم ترابزون، جایگاه امپراتوری ترابوزان بوده است.

این دیواره ها شهر را به سه قسمت فوقانی، میانی و تحتانی تقسیم می کرده اند که شهر فوقانی، حکم پایتخت را داشته است. دو قسمت میانی و تحتانی نیز توسط الِکسیوس دوم (|| Alexios) برای تکمیل دیواره فوقانی ساخته شدند. وجود بخش هایی مانند حمام، قلعه و میادین برگزاری مسابقات در این مجموعه هم در منابع قدیمی تر ذکر شده است.

در حال حاضر نیز این دیوارهای تاریخی هنوز پابرجا هستند و یکی از جاذبه های گردشگری ترابزون به شما می روند. دسترسی به این محوطه تاریخی بسیار ساده است، چرا که در مرکز شهر ترابزون و درست در کنار پارک زاگنوس قرار دارد. 

در سال 1424 میلادی کلیسایی به نام کلیسای نجات دهنده یا کایماکلی (Kaymakli) بر بالای تپه های بُزتپه ساخته شد، اما به فاصله کوتاهی و تنها 17 سال بعد، توسط ترکان سلجوقی غارت و ویران شد. 

ویرانه های کلیسا مدت ها به حال خود رها شده بودند اما اوایل قرن هفده میلادی، سران ترابزون این کلیسا را به صورت یک صومعه بازسازی کردند. هم اکنون تنها اتاقی کوچک در ابعاد 30 در 40 متر از صومعه ی کایماکلی باقی مانده است و ورود به داخل آن میسر نیست؛ اما شما می توانید از بنای صومعه دیدن کنید و پس از آن، بر فراز تپه ها بنشینید و از تماشای طبیعت اطراف لذت ببرید.