حمل و نقل عمومی باکو | راهنمای گردشی راحت در شهر

اگر بخواهیم یکی از شهرهای محبوب خارجی در اطراف کشورمان را انتخاب کنیم، بی شک باکو یکی از آن ها خواهد بود. باکو، شهری ساحلی، مدرن و با بافت اروپایی است که در حاشیه دریای کاسپین قرار گرفته و فاصله چندانی با مرزهای کشور عزیزمان ندارد. به طوری که اگر بخواهید با ماشین شخصی راهی این پایتخت زیبا شوید، پس از عبور از مرز تنها 8 ساعت در راه خواهید بود! در کنار این ها خوب است بدانید که سطح قیمت موارد مختلف در شهر باکو بسیار پایین تر از تهران و ایران است. وقتی همه این ویژگی ها را در کنار هم می گذاریم، متوجه می شویم چرا در سال های اخیر، پایتخت کشور آذربایجان بیش از پیش مورد توجه گردشگران و مسافران ایرانی قرار گرفته است. 

کارناوال تا به حال بارها و بارها به کشور آذربایجان و پایتخت جذابش، باکو سفر کرده و هر بار با دست پر به سوی شما بازگشته است. یک بار دانستنی ها و اطلاعات کاربردی این شهر را در اختیار شما گذاشتیم و در مقاله ای مفصل، به ریز هزینه های سفر و انواع راه های دسترسی به باکو پرداختیم. گاه به سراغ جاذبه های معروف شهر رفتیم و گاه با بهترین و لوکس ترین مراکز خرید باکو آشنا شدیم. البته باید بدانید که برای سفری خارجی، تنها آشنایی با دیدنی های معروف مقصد کافی نیست و یکی از مهم ترین چیزهایی که به کار مسافران می آید، آشنایی با راه های گشت شهری و انواع وسایل حمل و نقل عمومی است. از همین رو در این مقاله به سطح شهر باکو می رویم و می خواهیم ببینیم چه راه هایی برای گشت و گذار در پایتخت آذربایجان پیش روی ماست. همراه ما باشید و از هزینه های اضافی در طی سفرتان به باکو جلوگیری کنید.

ورود به صفحه اختصاصی راهنمای سفر به باکو

آشنایی با حمل و نقل شهری باکو

خوب است بدانید با آن که باکو در مقایسه با کلانشهرهای دنیا، شهر چندان وسیعی محسوب نمی شود؛ اما سیستم حمل و نقل عمومی کارآمدی دارد و در کنار تاکسی و اتوبوس، به گزینه های متنوعی همچون مترو، مینی بوس، دوچرخه و قطار برقی مجهز است. قسمت خوب ماجرا آن جاست که این گزینه ها هزینه های به صرفه ای دارند و استفاده از آن ها بسیار راحت است. 

در ادامه با انواع وسایل حمل و نقل باکو، هزینه ها و نحوه پرداخت آن ها آشنا می شویم.

باکو کارت | بلیت الکترونیک باکو

باکو کارت یا باکی کارت (BakıKart) بلیت الکترونیک و هوشمند شهر باکو است که با استفاده از آن می توانید به راحتی هزینه سفر با وسایلی مانند مترو و اتوبوس را بپردازید. خوب است بدانید که شهرداری باکو این بلیت هوشمند را از سال 2015 راه اندازی کرد و در اختیار همگان قرار داد. باکو کارت را می توانید در ایستگاه های مترو، ایستگاه های مشخص اتوبوس و ایستگاه های فروش باکو کارت خریداری کنید. برای اطلاعات بیشتر از مکان های فروش این بلیت الکترونیک اینجا را ببینید. 

 در مجموع دو نوع باکو کارت وجود دارد:

• 1- کارت های پلاستیکی و با قابلیت شارژ مجدد که هزینه آن 2 منات آذربایجان (51,186 تومان) است. با این پول علاوه بر خود کارت، هزینه شارژ آن را هم پرداخت می کنید.
• 2- کارت های کاغذی: این کارت ها غیر قابل شارژ هستند و حداکثر تا 4 بار می توانید از آن ها استفاده کنید. خوب است بدانید پس از اولین استفاده، این کارت ها تا 45 روز اعتبار دارند: هزینه 0.2 منات آذربایجان (5,119 تومان)

همان طور که گفته شد در حال حاضر می توانید از این کارت ها برای پرداخت هزینه مترو و اتوبوس های قرمز رنگ جدید باکو استفاده کنید. البته به زودی قرار است ترتیبی داده شود تا باکو کارت در دیگر بخش های حمل و نقل عمومی کاربرد داشته باشند. به این ترتیب برای پرداخت هزینه سایر وسایل حمل و نقل عمومی لازم است که همیشه تعدادی قپیک (سکه رایج در آذربایجان) در جیب خود داشته باشید. 

حمل و نقل عمومی شهر باکو

گزینه های حمل و نقل عمومی شهر باکو عبارت اند از:

1- اتوبوس

 اتوبوس های باکو از جمله کارآمدترین وسایل حمل و نقل عمومی اند که تقریبا دسترسی شما را به هر نقطه ای از شهر ممکن می سازند. اتوبوس ها اغلب به رنگ قرمز هستند و مقصد آن ها معمولا در جلوی اتوبوس و یا سمت راست درج شده است. برای پرداخت هزینه این اتوبوس ها لازم است باکو کارت های پلاستیکی و یا کاغذی را تهیه کنید. خوب است بدانید هزینه مسیر یک طرفه اتوبوس سواری در باکو برابر با 0.2 منات آذربایجان (5,119 تومان) خواهد بود. 

متاسفانه اتوبوس های باکو برای استفاده کم توانان جسمی طراحی نشده و اگر شما و یا همراهان تان با صندلی چرخدار هستید، نمی توانید از اتوبوس های شهر استفاده کنید.

برای اطلاع دقیق تر درباره نقشه اتوبوسی باکو و مسیرهای آن به سایت اتوبوس رانی باکو سری بزنید.

سایت اتوبوس رانی باکو: اینجا کلیک کنید. 

هزینه: 0.2 منات آذربایجان (5,119 تومان)

نحوه پرداخت هزینه: باکو کارت

2- مترو

راه دیگر گشت و گذار در بخش های مختلف شهر باکو، استفاده از مترو است. متروی این شهر با هزینه بسیار مناسبی، دسترسی شما را به نقاط مختلف پایتخت آذربایجان ممکن می کند. هزینه مسیر یک طرفه متروی باکو دقیقا برابر با هزینه اتوبوس های شهر و برابر با 0.2 منات آذربایجان (5,119 تومان) است و برای پرداخت آن تنها باید از باکو کارت استفاده کنید.

متروی باکو در مجموع 4 خط قرمز، سبز، بنفش و سبز کمرنگ دارد که دو خط اصلی و پرکاربرد آن خط های قرمز و سبز هستند. ایستگاه های متقاطع این دو خط در ایستگاه های 28 می و جعفر جبارلی (Jafar Jabbarli) قرار دارد.

1- خط سبز: این خط طولانی ترین خط متروی باکو است که 19 ایستگاه مختلف دارد. این خط از ایستگاه دارناگول (Darnagul) شروع شده و در ایستگاه هازی اصلانوف (Hazi Aslanov) تمام می شود. 

2- خط قرمز: دومین خط مهم باکو است که در مجموع 13 ایستگاه دارد. این مترو از خط ایچری شهر (Icherisheher) آغاز شده و همانند خط سبز مترو در ایستگاه هازی اصلانوف (Hazi Aslanov) تمام می شود. 

نکته ای که در این باره لازم است بدانید، آن است که در متروی باکو برخلاف متروی تهران، برای جا به جایی میان خطوط نیازی به جا به جایی میان سطوح مختلف ندارید. در واقع به طور مثال اگر سوار خط قرمز هستید و در ایستگاه 28 می پیاده شدید، برای آن که سوار خط قرمز مترو شوید لازم نیست جای خاصی بروید و کافیست در همان جا منتظر بمانید. قطارها در ایستگاه های متقاطع به صورت متناوب حرکت دارند و پس از یک قطار قرمز، یک قطار از خط سبز از راه می رسد. برای آن که قطار هر خط را تشخیص دهید به تابلوها و نمایشگرها توجه کنید. در این نمایشگرها آخرین ایستگاه هر قطار مشخص شده اند. در نهایت پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با مسیرها و ایستگاه های متروی باکو، به وبسایت رسمی مترو باکو سری بزنید. 

توجه داشته باشید که کابین های مترو در ساعات اوج، پذیرای جمعیت بسیاری هستند و احتمال این که در این ساعات نتوانید سوار قطار شده و به اجبار منتظر بعدی شوید، بسیار زیاد است.

اگر از نقشه های قدیمی متروی باکو استفاده می کنید، باید بدانید که برخی از نام ها در طول زمان تغییر کرده اند. به طور مثال ایستگاه های کنونی 28 می با نام 28 آپریل، ایستگاه گارا گایف با نام آرورا و ایستگاه ساحل با نام باکی کامیسری شناخته می شدند. 

خوب است بدانید که در شبکه متروی باکو، موبایل آنتن دهی خوبی دارد و ورود به مترو اختلالی در آنتن موبایل شما ایجاد نمی کند. 

متروی باکو نیز همانند اتوبوس برای استفاده افراد کم توان جسمی طراحی نشده و تنها راه دسترسی به ایستگاه های مترو پله برقی است. متاسفانه در ایستگاه های متروی باکو خبری از آسانسور نیست. 

اغلب اوقات به هنگام ورود به ایستگاه های مترو، نگهبانان این بخش کیف ها را با فلزیاب کنترل می کنند و لازم است تا در این زمینه با ماموران مترو همکاری کنید.

خوب است بدانید در متروی باکو اولویت نشستن با خانم ها و سالمندان است و بسیار پیش می آید که اغلب مردان، جای خود را به خانم ها بدهند. بنابراین دچار سوتفاهم نشوید.

 سایت متروی باکو: اینجا کلیک کنید.

هزینه: 0.2 منات آذربایجان (5,119 تومان)

نحوه پرداخت هزینه: باکو کارت

3- تاکسی

عمده تاکسی های شهر باکو که در کنار خیابان منتظر مسافرند، تاکسی متر ندارند و حداقل هزینه کرایه آن ها از 5 منات آذربایجان (127,966 تومان) شروع می شود. از سال ۲۰۱۱، تاکسی هایی به سبک تاکسی های لندن وارد خیابان های باکو شدند. بر روی این تاکسی ها پرچم ۱ منات به چشم می خورد، تاکسی متر دارند و کرایه های منصفانه و منطقی دریافت می کنند. در کل برای یک گردش در مرکز شهر باکو می توانید انتظار کرایه ای در حدود 4 منات آذربایجان (102,373 تومان) تا 10 منات آذربایجان (255,932 تومان) را داشته باشید. 

می توانید برای محاسبه کرایه ها به جدول زیر مراجعه کنید:

4- تاکسی های آنلاین

این روزها دیگر تقریبا همه با تاکسی های آنلاینی مانند اسنپ آشنایی دارند. برای استفاده از این تاکسی ها کافیست برنامه موبایلی شرکت موردنظر را روی گوشی هوشمند خود نصب، مبدا و مقصد خود را مشخص کنید و در عرض چند ثانیه تاکسی های اطراف خود را ببینید. هزینه این تاکسی ها به نسبت دیگر تاکسی های شهر مناسب تر هستند و در راحتی تمام، شما را جا به جا خواهند کرد. خوب است بدانید که این تاکسی ها مختص به ایران نیستند و امروزه شما در اغلب شهرهای بزرگ دنیا ردپایی از بزرگ ترین و مشهورترین تاکسی های آنلاین را خواهید دید. از این جمله می توان به شرکت معروف اوبر (Uber) اشاره کرد که در شهرهای بسیاری فعالیت می کند و این موضوع شامل پایتخت کشور آذربایجان یعنی شهر باکو نیز می شود. اوبر تاکسی هایی با شکل های مختلف و هزینه های متفاوت ارایه می دهد و با استفاده از آن ها می توانید یک سواری راحت را تجربه کنید.

5- قطار برقی

بد نیست بدانید که باکو چندین خط قطار برقی جدید و قدیمی دارد که از آن ها می توانید برای دسترسی به حومه شهر و شهر سومقاییت (Sumqayit) استفاده کنید. هزینه این قطارها ناچیز و در حدود 1 منات آذربایجان (25,593 تومان) است. 

از فرودگاه باکو تا مرکز شهر

فرودگاه بین المللی حیدر علیف تنها فرودگاه بین المللی باکو و یکی از شش فرودگاه بین المللی جمهوری آذربایجان است که در 25 کیلومتری شمال شرقی شهر باکو قرار دارد. خوشبختانه پروازهای مستقیمی از این فرودگاه به تهران و تبریز وجود دارد و می توانید به راحتی از پروازهای آن برای رسیدن به باکو استفاده کنید. پس از آن که از هواپیما پیاده و وارد فرودگاه بین المللی حیدرعلیف شدید، چندین راه برای دسترسی به مرکز شهر باکو وجود دارد که از آن جمله استفاده از اتوبوس، مینی بوس و انواع تاکسی هاست.

اتوبوس: دو خط از اتوبوس های تندرو از فرودگاه بین المللی حیدرعلیف مسافران را به نقاط مختلفی از باکو می رسانند:

• خط N16: با این خط اتوبوس می توانید به راحتی به مرکز شهر برسید. در واقع اتوبوس N16 به راحتی شما را به خیابان 28 مِی و باغ صمد ورون (Samed Vurgun's Park) می رساند. و سفر با آن ها حدود 40 تا 60 دقیقه زمان می برد. این اتوبوس ها هر 30 دقیقه حرکت می کنند و شروع فعالیت آن ها از نخستین ساعات صبح تا نیمه شب است. 
• هزینه این اتوبوس ها بسته به نوع بلیت متفاوت است. در صورتی که برای پرداخت از باکو کارت استفاده کنید، کرایه شما 1.3 منات آذربایجان (33,271 تومان) خواهد بود و در صورتی که باکو کارت های کاغذی و تک سفره را تهیه کنید، 1.5 منات آذربایجان (38,390 تومان) پرداخت خواهید کرد. برای خرید بلیت های تک سفره و یا شارژ کارت های هوشمند خود، کافی است به سراغ کیوسک های باکو کارت در نزدیکی خروجی ترمینال 1 فرودگاه بروید. 
• خط H1: با این خط می توانید خود را به راحتی به ایستگاه قطار باکو برسانید. هزینه و ساعت کار این خط نیز همانند اتوبوس های N16 است و هر 30 دقیقه یک بار حرکت می کنند. 

برای ساعات دقیق حرکت و رفت و آمد این اتوبوس ها اینجا را ببینید.

تاکسی های آنلاین: همان طور که گفتیم تاکسی های آنلاین نیز در باکو فعالیت می کنند و می توانید از تاکسی های آنلاینی چون اوبر (Uber) استفاده کنید. به این منظور می توانید برنامه موبایلی این تاکسی را در ایران و پیش از سفرتان دانلود و نصب کنید و در فرودگاه با استفاده از وایفای رایگان، برای گرفتن ماشین اقدام کنید. خوب است بدانید که با اوبر، بسته به ماشینی که انتخاب می کنید، تنها هزینه ای در حدود 8 منات آذربایجان (204,745 تومان) تا 14 منات آذربایجان (358,304 تومان) در انتظار شماست.

تاکسی فرودگاه: اگر حوصله اتوبوس و مینی بوس را ندارید و تنها به دنبال راهی ساده و آسان برای دسترسی به مرکز شهر و یا اقامتگاه خود هستید، خود را به محوطه تاکسی ها در رو به روی ترمینال 1 برسانید و سوار یکی از تاکسی های سفید رنگ و لندنی فرودگاه شوید. می توانید هزینه سواری خود را به صورت نقد و یا با کارت اعتباری پرداخت کنید. هزینه تاکسی ها از فرودگاه تا مرکز شهر باکو بیش از 60 منات آذربایجان (1,535,590 تومان) خواهند شد.

تاکسی های شخصی: در کنار تاکسی های فرودگاه، تاکسی های شخصی نیز فعالیت می کنند که پیدا کردنشان چندان سخت نیست. این تاکسی ها هزینه های مختلفی اعلام می کنند که کم نیستند و استفاده از آن ها چندان توصیه نمی شود. اگر در هر حال این تاکسی ها را ترجیح می دهید، توصیه می کنیم از آن ها بخواهید تاکسی متر خود را روشن کنند و یا پیش از راه افتادن، با هم طی کنید و به قیمت مشخصی برسید. 

ترکیب تاکسی + مترو: اگر به دنبال راهی ارزان تر برای رسیدن به مرکز شهر هستید، این راه می تواند برای شما مناسب باشد. برای این کار تاکسی های فرودگاه را به مقصد ایستگاه متروی کوراغلو (Koroglu) سوار شوید که هزینه آن برابر با 5 منات آذربایجان (127,966 تومان) خواهد بود. از این ایستگاه تا مرکز شهر تنها 4 تا 6 ایستگاه پیش روی شماست. 

رانندگی در باکو

باکو که در همسایگی کشور ما قرار دارد، یکی از مقاصد پرطرفدار برای سفرهای زمینی و با استفاده از ماشین شخصی است. اگر قصد سفر با ماشین شخصی خود را دارید باید بدانید که متوسط هزینه بنزین در آذربایجان مناسب است و هر لیتر بنزین بدون سرب حدود 0.7 منات آذربایجان (17,915 تومان) تا 0.95 منات آذربایجان (24,314 تومان) است.

توجه داشته باشید که پلیس آذربایجان بر روی قوانین راهنمایی و رانندگی حساسیت دارد و بسیاری از قوانین کوچکی که در ایران نادیده گرفته می شوند و برای ما جریمه ای در پی ندارند، در آذربایجان مهم هستند. بنابراین از آن جا که شما عادت به رعایت چنین قوانینی ندارید، ممکن است در انتهای سفر با لیست بلند بالایی از جریمه های رانندگی به خانه برگردید. به همین دلیل توصیه ما آن است که تا حد امکان تمام قوانین و مقررات رانندگی را رعایت کنید.

توصیه می کنیم در حین رانندگی در شهر به تابلوها و علایم بسیار توجه کنید و هر آن چه را که در ایران ممکن است، رعایت نکنید، در آذربایجان دست کم نگیرید. به طور مثال عبور از خیابان با چرخش از سمت چپ در خیابان های باکو ممنوع است. برخی از قوانین آذربایجان عبارت اند از:

در جمهوری آذربایجان نیز ماشین ها در سمت راست رانندگی می کنند. 

سرعت مجاز در مناطق مسکونی: ۲۰ کیلومتر در ساعت، در مناطق شهری: 40 تا 60 کیلومتر در ساعت، در جاده ها و راه های میان شهری: ۹۰ کیلومتر در ساعت، در بزرگراه ها: حداقل سرعت ۵۰ و حداکثر ۱۱۰ کیلومتر در ساعت است.

استفاده از راهنما الزامی است. 

استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی ممنوع است. 

بستن کمربند اجباری است.

شیشه های دودی ماشین در صورتی که از ابتدا بر روی ماشین نبوده، ممنوع است.

رانندگی به هنگام مریضی و یا مستی در این کشور ممنوع است و موجب تعلیق گواهینامه راننده به مدت شش ماه تا یک سال می شود. همچنین اگر در هنگام ناهوشیاری ناشی از مصرف مواد مخدر با فرد یا ماشین دیگری تصادف کنید، هزینه ای 400 منات آذربایجان (10,237,269 تومان) تا 500 منات آذربایجان (12,796,587 تومان)  در انتظار شماست و گواهینامه شما به مدت ۱ سال تعلیق می شود. 

توقف در خطوط تراموا و در پیاده رو ممنوع است و نباید از خطوط تراموا و قطار بگذرید.

نباید ماشین خود را نزدیکی چهارراه ها و تقاطع ها پارک کنید. 

علاوه بر این ها، تمام مدارک ماشین به همراه مواردی همچون پاسپورت، گواهینامه، بیمه نامه، جعبه کمک های اولیه و برچسب معاینه فنی را حتما باید به همراه داشته باشید.

همچنین خوب است بدانید که اگر توسط افسر پلیسی متوقف شدید، نیازی نیست از ماشین پیاده شوید. او خود را معرفی می کند و مدارک ماشین را از شما می خواهد. آرام باشید و به تمام سوالاتش را جواب بدهید. 

پارکینگ های باکو

خوشبختانه بسیاری از هتل ها و مراکز خرید باکو به پارکینگ مجهز هستند و شما می توانید روی آن ها حساب کنید. هزینه این پارکینگ ها بسته به مکان متفاوت هستند؛ اما معمولا از ساعتی 1 منات آذربایجان (25,593 تومان) شروع می شوند. همچنین می توانید ماشین تان را در کنار خیابان ها پارک کنید، البته به علایم نصب شده نیز توجه داشته باشید. در صورتی که ماشین تان را در بخش های ممنوعه پارک کنید و این اتفاق بیش از 5 دقیقه طول بکشد، ماشین شما از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی باکو به پارکینگ منتقل خواهد شد. 

دوچرخه سواری در باکو

یکی از بهترین راه ها برای گشت و گذار در مرکز شهر، بافت سنتی و بالاشهر باکو استفاده از دوچرخه است. در مجموع با آن که باکو لاین جداگانه دوچرخه ندارد؛ اما به جهت خیابان های نه چندان عریضش، شهری مناسب برای دوچرخه سواری محسوب می شود. با همه این ها توصیه می کنیم برای دوچرخه سواری نزدیک پیاده رو و سمت راست را انتخاب کنید و برای تغییر مسیر از علایم راهنمایی و یا دستانتان بهره ببرید. 

چندین مغازه اجاره دوچرخه در باکو وجود دارد که می توانید از آن جا دوچرخه کرایه کنید. برای این کار لازم است مدارکی چون پاسپورت، کارت شناسایی، اطلاعات محل اقامت و مقداری پول به عنوان بیعانه همراه داشته باشید. هزینه کرایه دوچرخه در باکو بسته به شرکت ها متفاوت است؛ اما برای هر روز بین 10 منات آذربایجان (255,932 تومان) تا 20 منات آذربایجان (511,863 تومان) خواهد بود. 

پیاده روی در باکو

در شهرهای کوچکی چون باکو، پیاده روی یکی از بهترین گزینه ها برای بازدید و گردش در شهر محسوب می شود. بهترین نقاط برای پیاده روی در باکو بخش هایی چون میدان فواره، بلوار باکو و بافت سنتی شهر هستند. یعنی در واقع همان بخش هایی که یک گردشگر بیش از هر جای دیگر با آن سر و کار دارد. 

البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که در سایر بخش های شهر، باکو فاقد پیاده روهای مناسب است که در مقابل برای جبران این کمبود، زیرگذرهای بسیاری را در شهر احداث کرده اند. اغلب این زیرگذرها شبیه ورودی های مترو به نظر می رسند و تعدادی نیز به آسانسور مجهز شده اند. بنابراین توجه کنید که اگر در محلی پیاده بودید و پیاده روها را پیدا نمی کردید، کافی است به دنبال زیرگذرها باشید. توصیه می کنیم سعی نکنید خارج از پیاده روها حرکت کرده و هیچ وقت برای عبور پیاده و غیر قانونی از خیابان های باکو تلاش نکنید. چرا که بسیاری به همین ترتیب تصادف کرده و کشته شده اند.