پرستو مقدم
نویسنده ارشد کارناوال
انتشار
12 شهریور 1396
به روز رسانی
15 شهریور 1398
نام کشور زیبای آذربایجان، نامی آشنا برای تمامی ما ایرانی هاست. علاوه بر روابط نزدیک و همسایگی ایران و آذربایجان، پیشینه ای تاریخی، گذشته ی این کشور را با ما گره می زند و برایمان یادآوران روزگارانی می شود که مردمان این سرزمین با ما هموطن بودند و قراردادهایی چون ترکمانچای و گلستان، بین ما فاصله افکندند. شهری که زمانی پایتخت شَروانشاهان بود، برای سال 2009 از سوی اعضای سازمان کنفرانس اسلامی، به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی برگزیده شد.
در کنار ابعاد تاریخی، کشور آذربایجان در زمینه ی گردشگری نیز، مقصد مورد علاقه ی خیل عظیمی از گردشگران ایرانی است. نزدیکی کشور آذربایجان به ایران و هم مرز بودن این دو کشور، صرفه ی اقتصادی نسبی سفر به آذربایجان و هم چنین آب و هوای متنوع و دلچسب در فصول مختلف سال، سیلی از گردشگر را برای آذربایجان به دنبال دارد.
شهر باکو، پایتخت و بزرگترین شهر و بندر آذربایجان می باشد. گردش در باکو حسی عجیب و دوست داشتنی را منتقل می کند، گویی در بخشی مهم از تاریخ ایران قدم میزنیم. می توانید چشمانتان را ببندید تا جنگ های نادرشاه با دولت عثمانی در ذهنتان نقش ببندد و یا سایه ی قدرت حکومت صفوی را در ذهن، متصور شوید.
تصمیم داریم شما را برای سفر به کشوری که روزگاری قسمتی از وطن ما بوده، آماده کنیم. اگر مسافر باکو هستید، این مطلب برای شماست چرا که می خواهیم در ادامه نکاتی را به شما متذکر شویم که اگر آن ها رعایت کنید، بدون شک سفری کامل و بی نقص خواهید داشت به طوری که می توانید ادعا کنید، تمام آنچه را که باکو برای عرضه به شما داشته را به چشم دیده اید. کارناوال را همراهی کنید تا در جوار هم مهم ترین جاذبه های آذربایجان را بشناسیم...
1- هسته تاریخی باکو را حسابی بگردید
اگر می خواهید از همان ابتدای سفر مستقیما به سراغ آثار ثبت شده ی باکو در یونسکو بروید، هسته ی تاریخی باکو جایی است که به دنبالش می گردید. عمق تاریخ و تمدن آذری در میان دیواره های سنگی، سنگ فرش خیابان ها، برج ها و ساختمان های کهن این ناحیه به خوبی قابل لمس است.
دهخدا در بخشی از لغت نامه اش باکو را چنین توصیف می کند:
آبش قلیل و خوشگوار و هوایش به گرمی مایل و زمینش ریگزار است.
در لا به لای پیچ و خم های سنگی این بافت تاریخی بگردید و پایتخت شروانشاهان (1) را کمی بررسی کنید. برج سنگی به جای مانده از قرن دوازدهم را رصد کنید، سری به گرمابه ی قرن 17 میلادی بزنید و از مقبره ی فیلسوفی به نام سید یحیی باقوی (آذربایجانی: سید یحیی باقووی)، دانشمند و فیلسوف قرون وسطایی آذربایجان، که قلعه ای به جای مانده از دوران حکومت شروان هاست، دیدن کنید. چای نوشیدن از چایخانه های سنتی باکو و بازدید از موزه های نقاشی مینیاتور و به تماشا نشستن آثار هنری نمایشگاه های دایر در باکو هم در کنار فعالیت های دیگر، خالی از لطف نیستند.
پاورقی
شروانشاهان، سلسله پادشاهی محلی در ناحیه ای از قفقاز (ناحیهای در مرز آسیا و اروپا که در میان دریای خزر و دریای سیاه قرار دارد) با نام شروان بوده که از اواخر سده دوم تا اوایل سده دهم خورشیدی حکمرانی می کردند.
تصویر بافت تاریخی باکو
تصویری از مقبره سید یحیی باقوی
2- در پارک ملی قبوستان کند و کاو کنید
در غرب شهر قبوستان و در 64 کیلومتری جنوب غرب باکو و در کرانه های غربی دریای خزر، پارک ملی وجود دارد که وجود آثار باستانی، سنگ نگاره های تاریخی، گل افشان ها و گازسنگها در آن، سبب شده تا در سال 1966 منطقه ای با اهمیت ملی -تاریخی اعلام شود. سنگ نگاره هایی که در این منطقه قرار دارند به حدی با اهمیت و با ارزش هستند که یونسکو آن ها را در سال 2007 در فهرست میراث جهانی به ثبت رساند.
پیرامون تاریخچه این مکان خوب است بدانید که در سال 1930 هنگامی که گروهی برای استخراج شن به محل اعزام شده بودند، متوجه و جود نقاشی ها و سنگ تراشی هایی در منطقه شدند. تعداد این نقاشی ها و سنگ تراشی ها به بیش از 6000 می رسد که برخی متعلق به 40 هزار سال پیش هستند. اما نیاکان ما در این منطقه ی باستانی، تنها نقاشی و سنگ تراشی برایمان به یادگار نگذاشته اند، غارهای مسکونی و گورهای آنان نیز در پارک قبوستان قابل رویت و عبرت گیری هستند.
البته هنوز بُعد باستان شناسی قبوستان اندکی برای گردشگران ناشناخته است و بیشتر آنان برای مشاهده ی آتشفشان های گِلی که در اطراف پارک ملی قبوستان می جوشند، راهی این پارک ملی می شوند.
آدرس: آذربایجان، باکو، جاده ی قبوستان، تپه ی دَسگیل
Address: Dasgil Hill, Qobustan 3700, Azerbaijan
3- موزه ی فرش را از قلم نیاندازید
موزه ای مملو از فرش های نفیس که در آن فرش های گرانبها را درون قاب هایی مخصوص نگه داری می کند، در سال 1967 به دستور لطیف کریموف و در بنای مسجد جامع واقع در بافت قدیمی باکو بر پا شد. در زمان گشایش موزه ی فرش، این موزه اولین موزه ی اختصاص یافته به هنر فرش بافی بود و هم اکنون کامل ترین مجموعه ی فرش های آذربایجانی را در معرض دید عموم قرار می دهد.
هنوز هم رد دستان بافندگان این قالی ها بر تار و پودشان پیداست، تار و پودی که هرکدام از دوره ای مختلف می آیند و قصه هایی برای گفتن دارند.
ساعات بازدید: سه شنبه تا جمعه 10 تا 18 - شنبه و یکشنبه 10 تا 20 - دوشنبه ها تعطیل می باشد
هزینه بلیط ورودی موزه: برای بزرگسالان حدود 16 هزار تومان - برای دانش آموزان حدود 7 هزار تومان
آدرس: آذربایجان، باکو، خیابان گرین، موزه ی فرش
Address: Stour Vale Mill, Green St, Kidderminster DY10 1AZ
4- در آتش بازی ها شرکت کنید
در میان جشن های نوروزی سراسر دنیا، آذربایجان یکی از باشکوه ترین نوروزها را برگزار می کند.
مراسم چهارشنبه سوری هم از آیینی است که به طور کامل، یا بخش هایی از آن هنوز هم میان برخی کشورهای جدا شده از خاک ایران رواج دارند. گردشگرانی که در ایام نوروز به باکو سفر می کنند در گوشه گوشه ی شهر می توانند غرق در لذت تماشای پریدن مردمانی شاد از روی آتش باشند؛ ملتی که با عبور از فراز آتش بدی ها، سختی ها و بیماری های سال گذشته را بدان می سپارند و با دلی امیدوار وارد سال جدید می شوند. ترکیب رنگ های شاد شعله های آتش و شور و شوق مردم هم می تواند سوژه ی بسیار جالبی برای عکاسان باشند.
5- مانند یک آذری غذا بخورید
اگر به یاد داشته باشیم که آذربایجان روزگاری بخشی از خاک کشور عزیزمان ایران بوده است، دیگر از شباهت فراوان عادات و فرهنگ غذایی مردمان این دو کشور متعجب نخواهیم شد. تعداد زیادی از غذاهای آذری را هم اکنون ما به عنوان اغذیه محلی استان های آذربایجان شرقی و غربی می شناسیم. از جالب ترین نکات در طبخ غذاهای آذری، حضور پر رنگ میوهجات به خصوص میوه ی خوش طعم انار بر سر سفری آذری ها می باشد. استفاده از برنج در کنار بسیاری از وعده های غذایی و همچنین به کارگیری زعفران در طبخ خوشمزه های آذری، شدیدا طعم غذاهای ایرانی را یادآور می شوند.
خوراک یکی از مهم ترین مسائل زندگی برای یک آذریست، پس در پایتخت این کشور، جایز است که حسابی به خودتان برسید و از انواع برنج، کباب و شیشلیک، دلمه ها و کوفته ها، سوپ ها و حلوا ها و دیگر خوش مزه های باکو، خود را دریغ نکنید.
6- در بلوار باکو قدم بزنید
بهره بری از سواحل دریای خزر، از نقاط مشترک ما و همسایه مان، آذربایجان است. در شمال ایران می توانیم به انواع شهرهای این خطه سفر کنیم و در شهرهای متعددی از نعمت ساحلی نرم، امواج زیبای آب و صدای جوشش و خروش دریا لذت ببریم.
اما نکته ای که بلوار باکو را خاص و ویژه می سازد، تنها قرارگیری اش کنار خزر نیست، بلکه امکانات خوب، این بلوار ساحلی را به یک تفرجگاه بدل کرده اند. مرکز خرید بلوار و سینمای 5 بعدی، سالن اجرای کریستال (Crystall Hall)، موزه ی فرش و چرخ و فلک بلوار، همگی در بلوار باکو قرار گرفته اند.
در سفرتان به باکو حتما زمانی را به قدم زدن در بلوار باکو اختصاص دهید و از امکانات رفاهی و تفریحی موجود استفاده کنید.
7- سری به کوه سوزان بزنید
بسیار دیده و شنیده ایم که در آتشکده های زرتشتی، شعله هایی نگه داری می شوند که سالیان سال تحت مراقبت هایی خاص روشن مانده اند، اما این که شعله ای ده متری در دل طبیعت بدون دخالت انسان همواره در حال زبانه کشیدن باشد، کمی حیرت انگیز است.
در شبه جزیره ی آب شورانِ باکو، کنار تپه ای، آتشی افروخته شده که سال هاست می سوزد اما خاموش نمی شود. این جاذبه ی متحیر کننده که به تپه ی یانار داغ (Yanar Dag) یا کوه سوزان مشهور است، سطحی است نازک از سنگی متخلخل و زیر آن ذخایر گازی قرار دارند. با استناد به یک افسانه، در سالیان دور چوپانی در کنار این ذخایر سیگارش راروشن می کند و سبب شعله ور شدن کوه سوزان می شود؛ شعله ایکه گویا هیچ گاه قرار نیست خاموش شود. در هر فصل و آب و هوایی که به یانار داغ بروید، شعله های فروزان آتش در مقابلتان سرکشی می کنند، اما در طول شب، جلوه ی این شعله ها زیباتر می شود.
آدرس: آذربایجان، باکو، اتوبان بیناگادی بالاخانی
Address: Binagadi-Balakhany Highway, Baku 0125, Azerbaijan
8- غرق در لذت معماری مدرن شوید
تنوع آثار چشم نواز آذربایجان، هرگونه کسالت و روزمرگی در سفر را از بین می برند. در باکو می توانید بعد از جست و جوی تاریخ در بافت قدیمی شهر، از خوراک و چای عالی آذری لذت ببرید، در فضای آزاد به موازات خزر قدم بزنید و زمانی را به تماشای ساختمان های مدرن با معماری های خاص احتصاص بدهید. به عنوان مثال، می توانید از یکی از سازه های مدرن باکو با نام مرکز فرهنگی حیدر علی اف (Heydar Aliyev) دیدن کنید. این مرکز که از مشهورترین مراکز برگزاری نمایشگاه و گالری در باکو است، ساختمانی زیبا و شاید عجیب دارد. در نگاه اول که به این ساختمان می نگرید، شاید کمی گیج شوید؛ شما با سازه ای عجیب و پر پیچ و خم روبرو هستید که جلوه ای از معماری مدرن را برای شما به تصویر می کشد. ذهن هر بیننده ای با دیدن ساختمان علی اف مشغول چگونگی ساخت بنایی با نقشه ای چنین دشوار می شود. این ساختمان که نامش برگرفته از نام یکی از روسای جمهور سابق آذربایجان است، توسط معمار مشهور بریتانیایی-عراقی، زها حدید طراحی شده و عملیات ساخت آن در سال 2012 به خاتمه یافته است.
آدرس: آذربایجان، باکو، خیابان حیدر علی اف
Address: 1 Heydar Aliyev prospekti, Bakı AZ1033, Azerbaijan
9- با مترو به گردش بروید
سفر اگر کاری و از روی اجبار نباشد، فرصتی است برای تفریح و استراحت، پس استفاده از مترو، با تصوری که ما از متروها داریم چندان هم راحت و مناسب برای سفر به نظر نمی آید. شاید خیلی از ما ترجیح دهیم تا به جای عبور و مرور در متروهای شلوغ، با اندکی هزینه بیشتر مستقیما با تاکسی شخصی به محل مورد نظر برسیم.
در آذربایجان اما اوضاع متفاوت است، استفاده از متروی باکو یکی از بهترین تجربه های متروسواریتان خواهد بود. ورودی هایی با معماری های خاص ماند هرم شیشیه ای، که به ایستگاه های شیک و تمیز مجهز به پله برقی منتهی می شوند، این امکان را برایتان فراهم می کنند که به راحتی و در کمترین زمان خودتان را به اقصی نقاط شهر برسانید. شبکه ی حمل و نقل زیرزمینی آذربایجان برای مسافرانی که می خواهند در کمترین فرصت بیشترین تعداد جاذبه ها را مورد بازدید قرار دهند و اندکی هم به صرفه جویی علاقه دارند مناسب ترین شیوه ی حمل و نقل می باشد. یک بلیت چهار سفره ی مترو در آذربایجان، در حدود 1 منات (چیزی در حدود 2300 تومان) می باشد.
10- چای بنوشید
مردم کشور آذربایجان، در راستای شباهت هایشان به آذری زبانان ایرانی و در کل تمامی ایرانیان علاقه ای وافر به نوشیدن چای دارند. قبل و بعد از هر وعده ی غذایی، هنگامی که در میهمانی ها دور هم جمع می شوند، یا زمانی که برای دیدارهای دوستانه به کافه و رستوران ها می روند ، چای عضوی است که از سفره هایشان حذف نخواهد شد.
در هیچ نقطه ای از باکو، برای یافتن چای دچار مشکل نخواهید شد. اما اگر می خواهید طعم حقیقی چای آذری را بچشید بهتر است اگر دود قلیان شما را دچار مشکل نمی کند، به چایخانه های کوچک و قدیمی شهر بروید و در میان مردم محلی، چای بنوشید.
از لحاظ وفور چایخانه، این کشور برای ایرانیان چای دوست، مقصد ایده آلی به شمار می رود.
سخن آخر
در میان کشورهای اطراف، آذربایجان از آن دسته کشورهایی است که شباهت بسیار زیادی از زوایای مختلفی همچون فرهنگ، اقلیم و عادات غذایی به ایران دارد، از همین روی سفر کردن به چنین کشورهایی می توانید انس و الفت میان ملل مختلف را افزایش دهد.
شما از کدام کشور های همسایه ی ایران دیدن کرده اید؟
با مردم چه کشوری بیشتری احساس صمیمیت و نزدیکی داشتید؟
اگر نظر یا خاطره ای مرتبط با کشور آذربایجان دارید، ما و دوستانتان را هم در اطلاعات خود شریک کنید.
4 دیدگاه
ناشناس
من اولین سفر خارجی رو به باکو داشتم .. شخری تمیز با مردمی آرام و مهربان
06 خرداد 1397
سعید
27 مهر 1396
سیامک
ممنون از مطالب مفیدتون . من در سفر زمینی که داشتم اکثر جاهایی که معرفی کردید رو از نزدیک دیدم
14 شهریور 1396