معرفی شهر گرگان | دانستنی های پیش از سفر

در این مطلب قصد داریم به معرفی شهر گرگان بپردازیم؛ شهری زیبا که همه آن را به عنوان پایتخت جگرکی‌های ایران می‌شناسد. در مطلب پیش‌رو می‌توانید بیشتر با مرکز استان گلستان آشنا شوید و دیدنی‌ های گرگان را بشناسید. گرگان روزهای پرفراز و نشیبی را در طول تاریخ گذرانده است به همین خاطر در این مطلب سعی کردیم به طور خلاصه به تاریخچه گرگان بپردازیم، پس همراه کارناوال باشید.

چرا سفر به گرگان ؟

• در گرگان می‌توانید از آثار تاریخی زیبا و بی‌نظیری مثل دیوار بزرگ گرگان، مدرسه عمادیه، کاخ موزه گرگان، تپه باستانی قلعه خندان و ... دیدن کنید.
• گرگان پایتخت جگرکی‌های ایران است، بنابراین اگر به این خوشمزه دلچسب علاقه دارید، گرگان می‌تواند مقصد مناسبی برای شما باشد.
• طبیعت بی‌نظیر اطراف این شهر نظیر پارک‌های جنگلی النگدره و ناهارخوران، جزو مشهورترین طبیعت‌های استان گلستان محسوب می‌شوند که دیدن‌شان را هرگز نباید از دست بدهید.

اطلاعات کلی در مورد گرگان

جمعیت: 480541 نفر مطابق با آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ 

دین و مذهب: بیشتر مردم شهر، شیعه 12 امامی و حدود یک سوم آنها اهل سنت‌اند. شیعه‌ها بیشتر سیستانی‌ها، آذری‌ها و قزلباش‌ها و سنی‌ها بیشتر بلوچ، ترکمن و قزاق هستند. مسیحی‌ها و صوفیان گنابادی نیز اقلیت‌های مذهبی را تشکیل می‌دهند.

زبان: در حالت کلی می‌توان گفت که فرهنگ کلی مردم گرگان از استان مازندران (فرهنگ طبری) تاثیر پذیرفته است. بارزترین اثرگذاری را می‌توان در زبان مردم شهر لمس کرد. برخی بر این باورند که گویش گرگانی در اصل همان گویش طبری است و یا به شدت از آن تاثیر گرفته است. اکنون نیز مردم شهر به زبان طبری و گویش گرگانی (طبری استرآبادی) صحبت می‌کنند.

نژاد: به طور کلی می‌توان گفت که استان گلستان تنوع قومی و نژادی بالایی دارد. در شهر گرگان بیشتر مازنی‌ها، کتولی‌ها، سیستانی‌ها، آذری‌ها، شاهرودی‌ها و خراسانی‌ها ساکن هستند.

اقتصاد: به طور کلی اقتصاد این شهر را می‌توان به دو بخش اصلی کشاورزی- دامپروری و گردشگری تقسیم کرد. در بخش کشاورزی محصولاتی نظیر گندم و سویا بیشترین میزان کشت را به خود اختصاص داده‌اند. گرگان علاوه بر موارد گفته شده از 4 شهرک صنعتی برخوردار است که بخش عمده تولیدات صنعتی در این شهر را به از آن خود کرده اند. در سال‌های اخیر گردشگری استان و شهر گرگان نیز رشد قابل توجهی داشته است؛ اما آن‌گونه که باید و شاید از جاذبه‌های موجود در شهر بهره‌برداری صحیح و مناسب نشده است اما چشم‌انداز خوبی برای آن دیده می‌شود. در آخر نیز می‌توان به صنایع کوچک مانند کارگاه‌های کوچک صنایع دستی اشاره کرد که تعداد آنها به حدود 60 عدد می‌رسد.

شهرهای خواهر خوانده: آق تاو در قزاقستان، صامسون در ترکیه

نکات جالب درباره گرگان

20 شهریور | روز گرگان

این روز را به مناسب سالگرد تغییر نام استرآباد به گرگان در سال 1316 خورشیدی، روز گرگان نامیده‌اند.

زادگاه شاه قجری

اولین شاه دودمان قاجار یعنی عاقامحمد خان در استرآباد یا همان گرگان امروزی به دنیا آمد. همچنین نخستین مقر حکومتی او که یکی از 12 ولایت ایران محسوب می‌شد هنوز هم در این شهر قابل مشاهده است.

غذاهای محلی گرگان

• چکدرمه
• بورک
• انواع بورانی
• باسترمه

مواردی که در بالا اشاره کردیم تنها بخشی از غذاهای خوشمزه این استان زیبا محسوب می‌شوند. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری از غذاهای این دیار به دست آوردید سری به صفحه غذاهای سنتی گلستان بزنید.

اقامت در گرگان

شهر گرگان مرکز استان است به طبع نسبت به سایر شهرستان‌های استان از امکانات اقامتی بهتری برخوردار است. در گرگان شما می‌توانید از انواع هتل، هتل آپارتمان، ویلا، مسافرخانه و اقامتگاه برای اقامت‌تان در شهر استفاده کنید. حال برای اینکه با این گزینه‌های اقامتی بهتر آشنا شوید و به بررسی امکانات و قیمت آنها بپردازید، می‌توانید از صفحه اقامت در گرگان کارناوال کمک بگیرید. به عنوان مثال اگر در سفرهای‌تان اهل اقامت در هتل هستید می‌توانید وارد صفحه رزرو هتل های گرگان شوید و به بررسی شرایط هتل‌های مختلف در این شهر بپردازید. 

جاذبه های گردشگری گرگان

• دیوار بزرگ گرگان: دیوار مار سرخ یا دیوار سکندر یا دیوار بزرگ گرگان یکی از مهم‌ترین آثار باستانی این منطقه محسوب می‌شود و بر طبق اسناد تاریخی بزرگ‌ترین دیوار پس از دیوار بزرگ چین است. این دیوار به احتمال زیاد در دوره ساسانیان برای حفاظت از مرزهای طبرستان ساخته شده است.
• مسجد جامع گرگان: این مسجد در محدوده بازار نعلبندان شهر گرگان قرار گرفته و قدمت آن به دوره سلجوقیان باز می‌گردد.
• کاخ موزه گرگان: این کاخ موزه که مربوط به دوره پهلوی اول می‌شود علاوه بر آثار باستانی به معرفی مشاهیر گلستان و لوازم شخصی خانواده پهلوی پرداخته است.
• موزه باستان شناسی گرگان: در این موزه انواع اشیای باستانی مثل سفال، سکه، جنگ‌افزارهای مفرغی و ظروف آبگینه از دوره اسلامی به نمایش درآمده است.
• تپه باستانی قلعه خندان: این اثر تاریخی به دوره ساسانیان و اوایل اسلامی بر می‌گردد. این قلعه در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است.
• مدرسه عمادیه: این بنای تاریخی  به نام‌های مدرسه آقاحسین عمادیه و دروازه نو نیز شهرت دارد. مدرسه عمادیه با کمک شرف الدین علی حسینی استرآبادی نجفی از علمای قرن دهم هجری در دوره صفویه ساخته شد. این مدرسه در بافت قدیمی شهر قرار دارد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
• برج گرگان: این برج تجاری اداری یکی از مدرن‌ترین بناهای موجود در گرگان است و به عنوان نماد شهر شناخته می‌شود. برج گرگان در میدان بسیج، بزرگترین میدان شهری شمال ایران قرار دارد.
• کاخ آغامحمدخان قاجار: از این کاخ به عنوان تنها اثر به جا مانده از دوره حکومت وی یاد می‌شود.

تفریحات گرگان

شکم گردی در پایتخت جگر در ایران: شهر گرگان پایتخت جگرکی‌ها در ایران است و چند مورد از قدیمی‌ترین جگرکی‌های شهر در خیابان شهدا و مطهری جنوبی قرار دارند. بی‌شک هر جای گرگان که باشید دود منقل‌های جگر و کباب شما را وسوسه خواهند کرد تا سری به آنها زده و لذت خوردن جگر را در پایتخت جگر ایران تجربه کنید.

خرید در بازار نعلبندان: به طور کلی می‌توان گفت در استان گلستان دو بازار محلی قدیمی و جذاب وجود دارد که یکی از آنها بازار روس‌ها در گنبد کاووس است و دیگری بازار نعلبندان شهر گرگان. این بازار مثل سایر بازار‌ها راسته ندارد و برای گشت در آن مسیر پیچ در پیچی را پشت سر خواهید گذاشت. در این بازار جذاب انواع کالا مثل خوراکی‌های محلی، پوشاک، صنایع‌دستی و ... را پیدا خواهید کرد. نعلبندان مانند تمام بازارهای ایران از بخش‌های مختلفی مثل مسجد جامع و چند مدرسه برخوردار است و در زمان خود مرکز اصلی شهر محسوب می‌شده است.

حمل و نقل درون شهری گرگان

برای جابه‌جایی در شهر می‌توانید از تاکسی‌های خطی، تاکسی تلفنی، اتوبوس‌های درون‌شهری و سرویس‌های حمل‌و‌نقل آنلاین استفاده کنید.

آب و هوای گرگان در فصول مختلف

بهار: فصل بهار مصادف با گرم شدن هوا در گرگان است و هر چه به فصل تابستان نزدیک‌تر شویم رطوبت هوا بیشتر می‌شود. اگر قصد دارید در این فصل به گرگان سفر کنید بهتر است در نیمه اول فروردین برنامه‌ریزی سفرتان را انجام دهید.

تابستان: هوا گرمی و شرجی می‌شود. توصیه می‌کنیم اگر سفر به گرگان در این فصل ضرورتی ندارد آن را به فصل دیگری موکول کنید تا بتوانید تجربه خوبی از سفر به گرگان داشته باشید.

پاییز: شهر گرگان در فصل پاییز هوای بسیار مطبوع و معتدلی دارد اما اواخر آذر ماه کم کم هوای شهر رو به سردی می‌رود بنابراین اگر قصد دارید شهر گرگان را در این فصل ببینید بهتر است تا نیمه‌های پاییز سفرتان را برنامه‌ریزی کنید.

زمستان: اگر بخواهیم رطوبت و گرمای هوا را در نظر بگیریم فصل زمستان برای سفر به گرگان مناسب است. البته باید باران‌های غیر قابل پیش‌بینی شمال کشور را در نظر بگیرید و انتظار روز آفتابی را نداشته باشید.

تاریخچه شهر گرگان

تحقیقات تاریخی نشان می‌دهد که محدوده شهر گرگان قدمتی بیش از 6 هزار سال دارد. گفته می‌شود که نام این سرزمین در سنگ نوشته‌های هخامنشیان از جمله سنگ نبشته داریوش در بیستون کرمانشاه با عنوان "ورگانه" و در نوشته زبان پهلوی با عنوان "گورکان" آمده است. می‌گویند که ورگ در زبان طبری به معنای گرگ است. 

دوران هخامنشی

از گرگان در تاریخ یونان باستان نیز یاد شده که آن را سرزمین هیرکانی نامیده و گفته‌اند که پدر داریوش اول هخامنشی در این منطقه فرمانروایی می‌کرده است. از آن‌جا که در این منطقه از دیرباز اسب‌ها و اسب‌سواران بسیار عالی بوده، داریوش بزرگ تعداد زیادی از آن‌ها را وارد سپاه جاویدان کرد.

اشکانی و  ساسانی

گرگان از دیرباز منطقه‌ای خوش آب‌وهوا و حاصل‌خیز بوده و مکان مناسبی برای استراحت شاهان اشکانی در فصول گرم سال به شمار می‌رفته است؛ اما یکی از جالب توجه‌ترین آثار باستانی موجود در این منطقه یعنی دیوار گرگان که به آن دیوار سکندر یا مار سرخ هم می‌گویند در دوره انوشیروان ساسانی در این محدوده احداث شد تا مانعی برای ورود قوم " ترک"، (در برخی منابع به قوم "هون ها") به طبرستان باشد. به اعتقاد برخی منابع تاریخی این دیوار در زمان یزدگرد ساخته شده و در دوره انوشیروان تکمیل شده است.

اسلام

با ورود اسلام به ایران این منطقه به مکانی برای خراجگذاری اعراب مسلمان تبدیل شد. گفته می‌شود که در زمان سلیمان بن عبدالملک (در دوره بنی امیه) فردی به نام یزید بن مهلب (از سرداران عرب در دوره امویان) این منطقه را به تصرف خود درآورد. ابن خلدون (حکیم تونسی) در یکی از کتاب‌هایش گفته که پس از ورود مهلب به گرگان نبردی درمی‌گیرد و بیش از 40 هزار نفر در این جنگ کشته می‌شوند. پس از چند سال فرخان بزرگ (یکی از اسپهبد های طبرستان) به جنگ با مهلب می‌رود و سرزمین گرگان را باز پس‌ می‌گیرد. پس از این شکست مهلب به دستور خلیفه اموی به بغداد بازمی‌گردد.

در قرون 3 و 4 هجری این منطقه در اختیار سامانیان و سپس حکومت‌های خودمختار نظیر آل‌ بویه و آل زیار قرار می‌گیرد که از مشهورترین آثار حکمرانی آل زیار در منطقه می‌توان به برج آجری گنبد قابوس که به فرمان قابوس ابن وشمگیر ساخته شد اشاره کرد.

شهر گرگان تا سال 1316 خورشیدی استرآباد نام داشته و سپس به گرگان امروزی تغییر نام داده است. امروزه این شهر به عنوان مهم‌ترین شهر استان گلستان شناخته می‌شود و نسبت به سایر شهرهای استان از امکانات بهتری برخوردار است.

سخن آخر

با کارناوال همراه شدید تا گشتی در شهر زیبا و تاریخی گرگان بزنیم. از بازار قدیمی شهر عبور کردیم و طبیعت زیبای اطرافش به تماشا نشستیم. حال نوبت شماست تا از گرگان بگویید و تجربه‌های خود را از سفر به این شهر جذاب با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. منتظر دیدگاهای‌تان هستیم.