مهدیه اکبری پارسا
نویسنده ارشد کارناوال
انتشار
14 مهر 1396
به روز رسانی
15 شهریور 1398
استان کهگیلویه و بویراحمد که در جنوب غربی کشورمان جای خوش کرده، استانی غنی از منابع و زیبایی های طبیعی و محروم از امکانات و توجه مسئولان است. این استان 28308 کیلومتر مربعی که همواره از استان های پربارش ایران بوده، چندی است دچار خشکسالی بی سابقه ای گردیده که زندگی روستایی و عشایری آن را با مخاطرات و مشکلات عدیده ای مواجه ساخته است. خشکسالی که جان چشمه ها، رودها و سفره های زیرزمینی را به تنگ آورده و قسمت زیادی از منابع آبی این استان را از میان برده است. سرزمین مرتفع و نسبتا بلند کهگیلویه و بویراحمد که به واسطه ی حضور رشته کوه های زاگرس، سرچشمه و محل گذر رودخانه ها و جوشش چشمه های بسیاری بوده، امروز تفتیده شده و دیگر نشانی از روزهای پرطراوت گذشته ی خود ندارد. میانگین بارش های سالانه در این استان طی بیش از چهل سال گذشته، پنجاه درصد کاهش داشته و تعداد کثیری از 1700 روستای استان کهگیلویه و بویراحمد در این روند کاهشی بارش، به تدریج زمینگیر شده اند.
از آنجایی که اکثر این روستاها به آب شرب و لوله کشی دسترسی نداشته و عمده منابع آبی مورد استفاده ی روزانه آنها از طریق آب چشمه ها تامین می شده، اکنون روستاییان برای تامین آب مورد نیاز خود مجبور هستند هر روز چندین بار مسافت زیادی را تا رودها و چاه هایی که آب در آنها جریان دارد طی کنند. عمده کار تهیه ی آب در این روستاها بر عهده ی کودکان و زنان است و این مشکلات که منجر به کاهش میزان کشاورزی و دامداری و در نتیجه افزایش بیکاری مردم روستا می گردد، زمینه های مهاجرت های گسترده به شهرها را فراهم آورده است.
از آنجایی که گستره ی سرزمینی ایران و آبادانی و خشنودی مردمان آن همواره دغدغه ی کارناوال بوده است، خبر و تصاویر خشکسالی روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد ما را بر آن داشت تا با انتشار این تصاویر از روزهای تلخ این گوشه ی زیبا از کشور عزیزمان، رسالت خود را در آگاه سازی و هشدار به مسئولین و مردم انجام دهیم. امید که چنین مطالبی تلنگری بر همه ی مردم ایران زمین باشد.
عکس های این مطلب توسط عکاس توانا، آقای محمد صفر پور ثبت شده و خبرگزاری ایرنا آنها را منتشر نموده است.
1- هیولای خشکسالی، مدیریت غلط منابع آب و مصرف بی رویه | خطر در کمین آیندگان
میانگین بارندگی در سال زراعی گذشته در استان کهگیلویه و بویراحمد تقریبا نصف میانگین بلند مدت بارندگی بوده که موجب شده کشاورزی و دامداری در این استان با خطری جدی روبرو شود. در کنار آن کشت محصولات پر آب مثل ذرت، برنج، هندوانه و مانند آنها، که منجر به مصرف افسار گسیخته ی آب می گردد، منابع آبی را با تهدیدی جدی مواجه ساخته است. علاوه بر این، مصرف آب آشامیدنی در این استان 20 تا 25 درصد بیش از سرانه ی مصرف آب در کشور است. تمام این موارد موجب شده است آینده ی طبیعی و انسانی این سرزمین به مخاطره بیافتد.
2- غنی در منابع، محروم از امکانات
استان کهگیلویه و بویراحمد به عنوان یکی از استانهای محروم ایران شناخته می شود، در حالیکه منابع زیرزمینی و طبیعی فراوانی دارد که می تواند به این استان در غلبه بر محرومیت های آن کمک کند. متاسفانه ابزارآلات و دستگاه های فرسوده و قدیمی که در صنایع و کارخانه های این استان، به کارگرفته می شود و شیوه های قدیمی کشاورزی و دامپروری موجب شده این استان با مشکلات عدیده ی بحران آب در این سالها دست و پنجه نرم کند. از جمله منابع عمده ی کهگیلویه و بویراحمد می توان به منابع عظیم نفت و گاز، مس، فسفات و گوگرد اشاره کرد.
3- خشکسالی ادامه دارد | قصه پر غصه استان کهگیلویه و بویراحمد
متاسفانه بر اساس گزارش های منتشر شده ی سازمان هواشناسی و بنا به پیش بینی های این سازمان، خشکسالی و کمبود بارش باران در سال زراعی 96-97 ادامه دار خواهد بود و بر مشکلات کم آبی این استان اضافه خواهد نمود.
4- سرزمین آب ها، گرفتار در بحران بی آبی
سرزمین کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد دیگر به آنچه که روزگارانی سرزمین آب ها لقب داشت، شباهت ندارد و مردمانش برای تامین آبی که در گذشته های نه چندان دور به راحتی در دسترس بود، با مشکلات و دردسرهای زیادی روبهرو هستند.
5- کمتر از کم | امکانات روزمره شهرنشین ها آرزو و رویای روستایی ها
برخی از روستاهای کهگیلویه و بویراحمد محروم از امکانات ساده و در دسترسی هستند که در فکر بسیاری از شهرنشینان حتی به عنوان امکانات اولیه قرار نمی گیرند. راه های ارتباطی مناسب، امکانات بهداشتی اولیه و آب شرب سالم آرزو و رویای بسیاری از روستانشینان این استان است و این عدم وجود امکانات، هر ساله جان تعدادی از زنان باردار و افراد بیمار را می گیرد.
6- روزگار تلخ و دشوار زاگرس نشینان
رشته کوه زاگرس که حوضه ی آبخیز رودهای پرآب زاینده رود، کارون، کرخه و دز و منشا و سرچشمه ی بسیاری از رودها و چشمه های کوچک و بزرگ دیگر است، این روزها دچار خشکسالی های دامنگیر شده و شش استان زاگرس نشین بوشهر، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و ایلام با بحران کم آبی و خشکسالی مواجه هستند.
7- چاه های غیرمجاز، بلای جان ایران
از جمله مواردی که بحران بی آبی را در ایران و در استان های کم آب تشدید می کند و از عوامل اصلی کاهش آب سفره های زیرزمینی هستند، حفر هزاران هزار حلقه چاه غیر مجاز است. استان کهگیلویه و بویراحمد نیز به این مشکل دچار است و بیش از 1000 حلقه چاه غیرمجاز در این استان وجود دارد که منابع آبی زیرزمینی آن را به یغما می برد.
8- میعانات گازی عسلویه، عامل خشکسالی در استان کهگیلویه و بویراحمد؟
آنگونه که مدیر کل بحران استانداری کهگیلویه و بویراحمد، وفایی مقدم، در رسانه ها اعلام کرده، ممکن است یکی از عوامل خشکسالی در استان های خوزستان، بوشهر، فارس و کهگیلویه و بویراحمد میعانات گازی عسلویه باشد. هر چند این ادعا هنوز به اثبات نرسیده و نیاز به تحقیق علمی دارد.
9- آب حیاتی که می تواند منبع بیماری های فراوان شود
10- استان کوهستانی و جنگلی کهگیلویه و بویراحمد در معرض بیابانی شدن
مسئولان و کارشناسان محیط زیستی استان اشاره داشته اند که تاکنون 40 هزار هکتار از زمین های جنوب این استان در معرض بیابانی شدن قرار گرفته و روند خشک شدن جنگل های بومی بلوط آن شدت بیشتری به خود گرفته است. این امر در کنار مشکلات زیادی که برای کشاورزی و زندگی روزمره ی مردم و همچنین حیات وحش استان به وجود می آورد، می تواند زمینه های ایجاد ریزگردها را نیز موجب شود.
11- راه دشوار تامین آب
این کودکان در روز چندین بار برای تامین آب مصرفی خود و خانواده هایشان مجبور هستند مسافتهایی طولانی را تا سرچشمه ها، چاه ها و رودها بپیمایند.
12- شکرگزار آبی باشید که به راحتی در دسترس دارید
نه در استان کهگیلویه و بویراحمد، که در بسیاری از مناطق ایران، به ویژه استانهای خشک و کویری مردم روستا و عشایر و حتی برخی شهرنشینان مانند شهرهای بزرگ استان خوزستان، به سختی، آب مصرفی خود را تامین می کنند. به همین خاطر تمام مردم ایران مسئول هستند که در ابتدا قدردان آب شرب و سالمی که با هزینه ی اندک در دسترس دارند، باشند و از طرفی با مصرف درست، یاری رسان مردم دیگر نقاط ایران و بالاتر از آن طبیعت زیبای کشورمان شوند.
13- آینده را چگونه می توان نجات داد
راه حل مقابله با خشکسالی و بحران بی آبی چیست؟ چگونه می توان از چنگال این هیولا خلاص شد و امیدی برای آینده این سرزمین و کودکانش متصور شد؟ آنطور که معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی نیز اعلام نموده، اختصاص بودجه برای طرح های آبخیزداری، کنترل فرسایش خاک، کنترل سیلاب های فصلی، ذخیره نزولات آسمانی، افزایش سطح منابع آب زیرزمینی، چاه ها و قنات ها، تثبیت بستر رودخانه ها و تغییر الگوی کشاورزی از جمله موارد نجات استان از خطر بیابانی شدن و خشکسالی است.
سخن آخر
امروز به همراه شما در کارناوال سری به روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد زدیم و با مشکل خشکسالی در این استان بیشتر آشنا شدیم. تماشا کردیم و دانستیم چگونه روستاییان و عشایر این استان آب مورد نیاز خود را با دشواری های فراوان به دست می آورند. نظر شما در مورد بحران خشکسالی و بی آبی در این استان و کشور ایران چیست؟ از چه راه های دیگری می توان به مقابله با این مشکل برخاست؟ نظر، دیدگاه و پیشنهادات خود را با ما و دوستانتان در کارناوال به اشتراک بگذارید.
دیدگاه جدید