پرستو مقدم
نویسنده ارشد کارناوال
انتشار
27 دی 1396
به روز رسانی
15 شهریور 1398
در روزگاران دور، حدود 4 هزار سال پیش از میلاد مسیح، خرید و فروش حیوانات و داد و ستد ظروف سفالی در قاره آسیا رواج داشت. با افزایش تعداد بازرگانان و گسترش مرزهای تجاری آن ها، در پر رفت و آمد ترین مسیرشان جاده ای شکل گرفت که آبادانی و رونقی وصف ناپذیر برای کشورهایی که در مسیرش قرار داشتند، به ارمغان آورد. صادرات ابریشم کشور چین از طریق این جاده، سبب انتخاب نام جاده ابریشم شد و برای سال های طولانی، این مسیر عنوان شاه راه تجاری جهان را بر دوش کشید.
جاده ابریشم که نزدیک به 80 هزار کیلومتر درازا داشت، در مسیر خود از کشورهای ایران، عراق، سوریه، قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان، ترکیه، چین و کره جنوبی و در مجموع 40 شهر عبور می کرد. شهرهایی چون مشهد، قزوین، ری، تبریز و چند شهر دیگر از کشور عزیزمان در طول این جاده قرار داشتند و همین امر قدرت اقتصادی فراوانی به پادشاهان آن دوران می بخشید.
درباره این جاده قصه ها و روایت های تاریخی بسیاری نقل شده است و کسی نیست که حداقل یک بار نام این جاده را نشنیده باشد. همین موضوع ما را بر آن داشت تا به سراغ تصاویری از حال و روز کنونی این جاده برویم و مسیر آن را مرور کنیم. پیش از این قسمتی از شهرهای این مسیر را نشان تان دادیم و حالا می خواهیم ادامه تصاویر کنونی جاده ابریشم را در اختیار کاربران عزیز خود قرار دهیم. با این که این مسیر کهن و تاریخی به دلیل تغییر اقلیم، جنگ، بلایای طبیعی و عوامل گوناگون دیگر، دگرگونی های بسیار داشته است، هنوز هم در گوشه و کنار آن می توان حال و هوای روزهای گذشته را حس کرد.
پیش تر 25 عکس نخست این مجموعه را کنار هم تماشا کردیم، حالا برای مشاهده 25 تصویر باقی مانده این مجموعه، کارناوال را همراهی کنید...
ورود به صفحه اختصاصی قسمت اول تصاویر جاده ابریشم در دنیای امروز
26- پارک ملی بند امیر | افغانستان
مردی افغان در تاریخ 5 نوامبر 2016، اسب خود را در نزدیکی دریاچه بند امیر (Band-e-Amir Lake) می راند. این دریاچه در پارک ملی بند امیر قرار گرفته است و یکی از جاذبه های شهر بامیان (Bamiyan) محسوب می شود. بامیان در دل دره ای سبز و گسترده و قرارگاه پیشین جاده ابریشم قرار گرفته است.
27- شهر ضحاک | افغانستان
در حواشی بامیان، بقایای شهر ضحاک (Shahr-e Zuhak) یا شهر قرمز، خودنمایی می کنند. این عکس در تاریخ 20 جولای 2012 به ثبت رسیده است.
28- شهر غلغله | افغانستان
دو دختر افغان که در روز 7 آگوست 2017، به دیدار بقایای باستانی شهر غلغله (Shahr-e Gholghola) رفته بودند، از ارتفاعات این شهر به بامیان می نگرند که روزگاری بخشی از جاده ابریشم به شمار می رفت. غلغله در قرن 13 توسط چنگیز خان مغول فتح شده بود.
29- بودای بامیان | افغانستان
.یک زوج چینی به نام های ژانگ ژینیو (Zhang Xinyu) و لیانگ هونگ (Liang Hong) در سفرشان، رویای باز آفرینی آثار تخریب شده توسط نورپردازی و ویدیو پروژکتورها را داشتند؛ ازهمین روی هنگامی که در 7 ژوئن 2015 به بامیان رسیدند، تصویر این بودا را بر جای خالیاش انداختند. این مجسمه در سال 2001 توسط طالبان نابود شده بود.
30- بلخ | افغانستان
کودکان مزار شریف در بافت تاریخی شهر بلخ به بازی مشغولند. بلخ روزگاری یکی از مهم ترین و پر ترددترین شهرهای جاده ابریشم بود و با نام "مادر شهرها" خوانده می شد. در دوران حکومت قوم مغول در افغانستان، چنگیز این شهر را تخریب کرد؛ اما هنوز هم بقایای آن برای گردشگران جذاب هستند. این عکس روز 27 مارس 2012 را نشان می دهد.
31- ولایت هرات | افغانستان
در تاریخ 22 مه 2014 و در دل شهر هرات (Herat) بانوی افغان پیله های کرم ابریشم را از شاخه جدا می کند. تولید ابریشم از پیله یکی از قدیمی ترین حرفه ها و رسوم افغانستان است که قدمت آن به بیش از 1000 سال پیش باز می گردد. ابریشم تولید شده توسط زنان و کودکان به فرش هایی نفیس تبدیل و به دیگر نقاط دنیا صادر می شود.
در ابتدای سال 2014 میلادی اداره کشاورزی هرات در راستای همکاری با یک سازمان غیر دولتی، 5050 جعبه پیله کرم ابریشم به ولایت هرات فرستاد؛ این امر نه تنها 42500 زن و خانواده آن ها را درگیر کار کرد، بلکه جانی دوباره به صنعت تولید ابریشم افغانستان بخشید. این ولایت در گذشته محل تردد بازرگانان در مسیر جاده ابریشم بود.
32- منطقه زندجان | افغانستان
کودکی در منطقه زندجان (Zandajan) هرات با دستان کوچکش رشته های ابریشم را خشک می کند. این عکس که متعلق به 1 ژوئن 2014 است، یکی از روش های سنتی خشک کردن ابریشم را نشان می دهد.
33- قندهار | افغانستان
هلیکوپتر سیکورسکی یواچ-۶۰ بلک هاوک (Sikorsky UH-60 Black Hawk) ارتش آمریکا، هنگام پرواز بر فراز ولایت قندهار (Kandahar Province) این تصویر را ثبت کرده است. در گذشته های دور تجار در مسیر جاده ابریشم از این منطقه می گذشتند.
34- دشت سوسامیر | قرقیزستان
چراگاهی در دشت سوسامیر (Suusamyr)، میزبان پدر و پسری است که به یادگیری سوارکاری مشغول هستند. این تصویر در 7 آگوست 2013 ثبت شده است و حد فاصل شهرهای اوش (Osh) و بیشکک (Bishkek) در جاده کهن ابریشم را نشان می دهد.
35- شهر اوش | قرقیزستان
عکاس این تصویر هوایی بی نظیر، در 26 مارس 2016، برای ثبت تصویری از شهر باستانی اوش بر بلندای کوه تخت سلیمان (Sulayman Mountain) رفته است. این شهر که دومین شهر بزرگ قرقیزستان به شمار می رود، روزگاری نقطه میانی جاده ابریشم و یکی از مهم ترین مناطق تجاری این جاده محسوب می شد.
36- بخارا | ازبکستان
درختی کهن که کنار یک موزه در مرکز تاریخی شهر بخارا (Bukhara) جا خوش کرده است، در 28 نوامبر 2007 میهمان قاب این تصویر شد.
37- قیز قلعه | ترکمنستان
شهر مرو (Merv) در سال های گذشته شهری واحه ای و پر رونق جاده ابریشم بود. قیز قلعه که بقایای آن را در این تصویر می بینیم، تنها یکی از چندین خرابه باقی مانده از دژهای شهر مرو است. عکس به تاریخ 16 سپتامبر 2011 تعلق دارد.
38- حرم امام رضا (ع) | ایران
این عکس که در 11 آگوست 2008 به ثبت رسیده است، تنها بخشی از زیبایی های حرم امام هشتم شیعیان را نمایان می سازد. مشهد در دوران رونق جاده ابریشم، مهم ترین شهر خارج از ترکمنستان و افغانستان محسوب می شد.
39- کندوان | ایران
خانه های روستای کندوان که به شیوه ای شگفت انگیز در دل کوه سهند ساخته شده اند. اهالی روستا معتقدند که نیاکان آن ها برای فرار از دست حمله های مغول به دل کوه پناه آورده اند. این تصویر کندوان را در روز 26 ژوئن 2007 نشان می دهد.
40- برج خاموشان | ایران
شاخه جنوبی جاده ابریشم، مسافران را به سوی شهر یزد هدایت می کرد. این شهر که در حال حاضر نیز تعداد زیادی از زرتشتیان را در خود جای داده است، در گوشه و کنارش نشانی از آیین زرتشتی دارد و دخمه یا برج خاموشان بنایی است که پیروان این دین، در گذشته مردگان خود را بدان می سپردند.
41- چک چک | ایران
مردی زرتشتی هنگام دعا در عبادتگاه چک چک یزد، به چشم انداز کوه های اطراف می نگرد. این عکس در تاریخ 6 ژوئن 2001 ثبت شده است.
42- ارگ بم | ایران
ارگ زیبا و با شکوه بم که متاسفانه زلزله سال 1382 منجر به تخریب 80 درصدی آن شد، روزگاری میزبان مسافران و تاجران جاده ابریشم بوده است. به دلیل اهمیت تاریخی این دژ، کشورهای بسیاری در مرمت آن شرکت کردند و خوشبختانه در سال 1392 این بنا از فهرست آثار در خطر یونسکو خارج شد. تصویر زیر به تاریخ 2 ژانویه 2016 تعلق دارد.
43- میدان امیر چخماق | ایران
در روز 1 ژانویه 2014، خانواده ای را می بینیم که سوار بر موتور از کنار میدان مشهور و تاریخی امیر چخماق می گذرند. این بنا که از مسجد و حسینیه ای زیبا تشکیل شده است، از مهم ترین جاذبه های شهر یزد به شمار می رود.
44- ارسباران | ایران
چشم اندازی بی نظیر از ناحیه کوهستانی ارسباران در استان آذربایجان شرقی که در زمان رونق جاده ابریشم محل گذر بازرگانانبود. این تصویر در 30 جولای 2017 ثبت شده است.
45- طاق کسری | عراق
کشور عراق نیز در مسیر جاده ابریشم بود و از بازرگانان و مسافران میزبانی می کرد. در جنوب بغداد، شهری به نام سلمان پاک (Salman Pak) یکی از آثار خارق العاده هنر پارسی را در خود جای داده است. طاق کسری یا ایوان مدائن که مهم ترین بازمانده از سلسله ساسانی، محسوب می شود، در نزدیکی رود دجله قرار دارد. این بنا یکی از معدود یادگاران باقی مانده از ساسانیان پس از سقوط تیسفون است که وضعیت آن را در تاریخ 18 جولای 2012 مشاهده می کنیم.
46- آرامگاه دانیال نبی | عراق
این آرامگاه در شهر کرکوک (Kirkuk)، یکی از موفق ترین شهرهای جاده ابریشم قرار دارد. از کرکوک به عنوان یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان نفت این منطقه نیز یاد می شود.
47- پالمیرا | سوریه
بخش هایی از شهر باستانی پالمیرا (Palmyra)، شهری پر رونق و ثروتمند در میان جاده ابریشم که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این تصویر در 27 مارس 2016 و پس از آزادسازی این منطقه از دست نیروهای داعش به ثبت رسیده است.
48- قلعه حلب | سوریه
زندگی در آن سوی دیوارهای قلعه حلب (Citadel of Aleppo). این دژ که تاریخ ساخت آن به قرون وسطی باز می گردد، عنوان یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین قلعه های نظامی جهان را یدک می کشد و همچنین به جهت تداوم استفاده از آن، از قرون وسطی تا کنون شهرت بسیاری دارد. شهر حلب موقعیتی مناسب در انتهای جاده ابریشم داشت و دریای مدیترانه را به بین النهرین یا میانرودان متصل می ساخت.
49- شهر صور | لبنان
مسیری کهن در استان جنوبی (South Governorate) لبنان، که به شیوه رومی ساخته شده است، در روز 3 مه 2017.
50- منطقه باستانی المینا | لبنان
شهر صور در انتهای غربی جاده ابریشم، یکی از بندرهای متعدد این جاده بود. بازرگانان در این منطقه بارهای خود را برای انتقال به مناطق دیگر سوار بر کشتی می کردند و یا خود نیز به سوی غرب ادامه مسیر می دادند.
سخن آخر
شاید دیگر اثری از جاده ابریشم و جلال شکوهش باقی نمانده باشد؛ اما نگاه کردن به تصاویر وضعیت کنونی آن ما را بیش از پیش با وضعیت کشورهای اطرافمان آشنا ساخت.
در مورد این جاده کهن چه اطلاعاتی دارید؟
دوست دارید به کدام یک از شهرهایی که پیش از در مسیر جاده ابریشم قرار داشته اند، سفر کنید؟
به غیر شهرهایی که دیدیم، کدام نقاط کشورمان در مسیر این جاده قرار داشتند؟
منتظر دیدگاه های پر مهر شما عزیزان و همراهان کارناوالی هستیم.
3 دیدگاه
جاده ابریشم از وسط زارچ و پارک اشکی اشکذر هم میگذره
29 آبان 1402
Y.L
جای قزوین به عنوان یکی از مقاصد اصلی در جاده ابریشم خالی ست
21 آبان 1397
saeed
جاده ابریشم از داخل شهرستان خوی هم میگذره
29 دی 1396